Gayrimenkul yatırım fonu, yatırımcıların profesyonel yönetim altında çeşitli emlak projelerine yatırım yapmalarını sağlayan bir araçtır. Bu fonlar, portföy çeşitliliği ve risk dağılımı sunarak daha küçük yatırım miktarlarıyla gayrimenkul piyasasına erişim imkânı verir.

Gayrimenkul, her dönem ve ekonomide tercih edilen yatırım seçeneklerinden biri olmuştur. Diğer yandan yeterli bilgiye ve donanıma sahip olmadan yatırım yapmak en başarılı sonuçları vermeyebilir. Gayrimenkul yatırım fonu, bu aşamada kurtarıcı olabilir ve yatırımcılar için önemli avantajlar sağlayabilir. Öyleyse çok uzatmadan fon hakkında detayları aktarmaya geçelim. Gayrimenkul yatırım fonu, bir portföy yöneticisinin yardımı ile yatırımcıların emlak piyasasında sürdürülen projelere yatırım yapmasını sağlar. Kısaca GYF olarak da söz edilen bu fon türü, daha çok çeşitli gayrimenkul varlıklarına yapılacak yatırımlarda portföy çeşitlendirmesi yapmak için kullanılır.

“Gayrimenkul yatırım fonu nedir?” sorusuna bir diğer yanıt ise yatırımcıların tek bir gayrimenkul yerine fonun sahip olduğu bir dizi gayrimenkul varlığına dolaylı yoldan yatırım yapmasını sağlayan bir araçtır olacaktır. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından düzenlenen bu fon, nitelikli yardımcılardan alınan katılma payları sayesinde toplanan paralardan oluşur. Böylece fon, yatırımcılara daha küçük yatırım miktarları ile gayrimenkul piyasasına ulaşma imkânı sunar. Diğer yandan portföylerini genişletme, zenginleştirme ve olası risklerini dağıtma fırsatı verir. Üstelik bunları yaparken yatırımcı, profesyonel bir ekibin desteğini alabilir, varlıkların yönetimi ve işlemesi noktasında üstündeki yükü azaltabilir.

Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı (GYO) Nedir?

Gayrimenkul yatırım fonu hakkında bilgi sahibi olduktan sonra öğrenilmesi gereken bir diğer terim ise gayrimenkul yatırım ortaklığıdır. GYO olarak da söz edilen bu ortaklık, gayrimenkul projelerine yatırım yapmak için kurulan şirketleri temsil eder. Bu şirketler inşaat, alım-satım ya da kiralama gibi faaliyetlerde bulunabilir, gayrimenkul sektöründe yer alan apartman, otel, alışveriş merkezi gibi projeler geliştirebilir. Aynı zamanda gayrimenkul yatırım ortaklığı şirketleri, proje geliştirirken ya da satın alırken kira ve satış geliri veya emlak değer artışı gibi çeşitli gelir kaynaklarından faydalanmayı amacı güderler.

GYO, sıklıkla özel sektör yatırımcıları ya da gayrimenkul geliştiricileri tarafından kurulur. Kurulan bu şirketler, kamuoyuna genellikle açık olurlar ve hisse senetlerinin borsada işlem görmesine izin verilir. Diğer yandan en önemli amaçları ise gayrimenkul projelerine yatırım yaparak kâr elde etmektir. Yatırımcılara da emlak sektöründe çeşitlendirilmiş bir yatırım yapma imkânı sunar. Bu noktada doğru bölge analizi yaparak etkili yatırımlar yapmak mümkün olacaktır.

Gayrimenkul Yatırım Fonu Avantajları Nelerdir?

Yatırım fonu hakkında detayları verdiğimize göre şimdi sıra avantajlarını incelemeye geldi. Bu fon türü, yatırımcısı için çok sayıda avantaj sunar. Öncelikli olarak profesyoneller tarafından yönetilirler ve bu sayede yatırımcılar, ev değerleme ya da piyasa analizi gibi dikkate değer konularda hata payını azaltır.

“Risk Yönetimi İlkesi” ile yatırımcılar bireysel olarak erişemedikleri dağılım bilgilerine ulaşabilir, yatırımlarını sağlam temellere oturtabilirler. Bu fonlar, daha önce de söylediğimiz gibi hisse senedi piyasalarındaki dalgalanmadan etkilenmez ve dolayısıyla piyasanın sunduğu pek çok fırsatın değerlendirilmesini sağlar. Tüm bunlara ek olarak gayrimenkul yatırım fonu, istendiği zaman satılabilir. Bu özelliği, yatırımın likiditesinin korunması noktasında önemlidir. Aynı zamanda fonun mal varlığı ile kurucusunun mal varlığı birbirinden bağımsızdır ve haciz, tedbir ya da iflas gibi durumlarda korunur.

Gayrimenkul yatırım fonları, büyük oranda vergi avantajı sağlar. Fonlar için uygulanan stopaj oranı %10’dur. Fonlar aracılığıyla elde edilen gelirler, kurumlar vergisi ödemesinden muaf tutulur. KDV mükellefi olmalarına rağmen, katılım belgelerinden elde edilen kazançlar için %10 oranında vergi kesintisi yapılır. Aynı zamanda yıllık gelir vergisi beyannamesi istenmez ve katılımcılara verilen kâr paylarında hiçbir vergi kesintisi olmaz.

Kimler Gayrimenkul Yatırım Fonu Kurabilir?

Belirli yetkinliklere ya da donanıma sahip olmak gayrimenkul yatırım fonu kurmak için gereklidir. Diğer yandan kurma süreci boyunca yasal ve düzenleyici gereklilikleri yerine getirmek şarttır. Bu gereklilikler de şehrin ya da bölgenin kurallarına göre değişebilir. Ancak genel olarak sıralamak gerekirse;

• Yatırım şirketleri,
• Gayrimenkul yatırım ortaklıkları,
• Gayrimenkul geliştiricileri,
• Sermaye piyasası düzenleyicileri tarafından yetkilendirilen kuruluşlar,
• Finansal kuruluşlar (bankalar gibi),
• Özel sermaye yönetim şirketleri tarafından kurulabilir.

Gayrimenkul için yatırım formu kurulum aşamaları yasal süreçlerin yanında belirli finansal ve operasyonel gereklilikleri de kapsar. Dolayısıyla yatırım fonu kurmak isteyen kurumlar, ilişkili yasalara uygun olarak işlem yapmalı ve gerekli izinleri almak için yetkili otoritelerle görüşmelidir.

Gayrimenkul Yatırım Fonu Katılma Payı Nedir?

Katılma payı, bir yatırımcının fon içinde yer alan payını ifade eden tanımdır. Bu pay sayesinde yatırımcı fonun performansına göre kâr elde edebilir. Aynı zamanda paylar, söz konusu yatırım fonunun sahip olduğu emlak varlıklarına dolaylı olarak yatırım yapma hakkını gösterir.

Yatırımcılar, bir gayrimenkul yatırım fonuna katılmak istediklerinde ilgili yönetim şirketi ya da yetkili aracılar ile katılma payı satın alabilir. Paylar, genel olarak GYF’nin portföy değerine göre belirlenir. Üstelik katılma payları, borsada işlem görmesi sayesinde yatırımcıların kolaylıkla alım satım yapmasının da önünü açar.

Gayrimenkul yatırımlarında fon için katılma paylarına yatırım yapmak, yatırımcıların piyasanın değer artışından ya da farklı getirilerinden faydalanmasını sağlar. Diğer yandan piyasa risklerine de maruz kalma ihtimali vardır. Durum böyleyken yatırımcılar GYF katılma payları için yatırım yapmadan önce mutlaka araştırmalı, risk durumlarına uygun stratejiler izlemelidir. Eğer yeterli donanıma ya da bilgiye sahip değilse uzman görüşüne başvurmakta yarar olacaktır. Böylece doğru yönlendirmelerle güçlü adımlar atılabilir.

Gayrimenkul Yatırım Fonu Nasıl Alınır?

Gayrimenkul yatırım fonu için yatırım yapabilmenin ilk aşaması Sermaye Piyasası Kurulu’na fon kurucusu tarafından gerekli belgelerin sunulmasıdır. SPK tarafından belirlenmiş standartları taşıyan ihraç belgesinin mutlaka onaylanmış olması gerekir. Yatırımcılar onaylanmış ihraç belgesinde yer alan şartlara ve tarihlere göre ilan edilmiş dağıtım kanalları üzerinden katılma payı satın alabilirler.

Genel olarak fon almak için fon kurucuları, yatırım kuruluşları ya da Türkiye Elektronik Fon Alım Satım Platformu (TEFAS) adı verilen platform üzerinden işlem yapılabilir. Ancak alım işlemleri belirlenen saatler arasında yapılmalıdır. Yatırımcıların bu süre takibini iyi yapmaları ve doğru zamanda işlem yapmaları önemlidir.